รายงานกลุ่ม.มุมมองและทัศนะต่อปัญหาครอบครัวในสังคมไทย

WORKGRO▼P

ปัญหาครอบครัวในสังคมไทย

ครอบครัวที่เคยเหนียวแน่นในอดีตปัจจุบันเริ่มเปราะบางลง 

มีปัญหามากมายตามมา ไม่ว่าจะเป็นปัญหาการอย่าร้าง  การทอดทิ้งผู้สูงอายุ  

การทำแท้ง และอื่นๆอีกมากมาย  หรือแม้กระทั่งการใช้ความรุนแรงในครอบครัว 

เราสังเกตได้จากกฎหมายซึ่งเป็นตัวรองรับเพื่อป้องกัน  แก้ไขและปรามให้สังคมมีความสงบสุข

อันจะเปลี่ยนแปลงไปตามสภาพสังคมเพื่อแก้ไขปัญหาที่แตกต่างกันตามยุคสมัยนั้นๆ 

ซี่งกฎหมายครอบครัวในปัจจุบันนั้น  มีลักษณะเป็นกฎหมายตั้งรับ

ที่ครอบคลุมเรื่องของหมั้น  การสมรส  การหย่า  ทรัพย์สินระหว่างสามี-ภรรยา  บุตรนอกสมรส 

บุตรบุญธรรม  และมรดก ของครอบครัวในทุกระดับ

สิ่งเหล่านี้เราปฏิเสธไม่ได้ว่าถูกเขียนขึ้นเพื่อรองรับปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในครอบครัวทั้งสิ้น

ความหมายของ"ปัญหาครอบครัว"

ปัญหาครอบครัว หมายถึง ปัญหาที่เกิดขึ้นภายในครอบครัว 

ได้แก่ปัญหาระหว่างสามีภรรยา ความขัดแย้งระหว่างพ่อกับแม่ พี่กับน้อง  พ่อกับลูกหรือแม่กับลูก  ปัญหาการติดต่อสื่อสารระหว่างสมาชิกภายในครอบครัว  ปัญหาความสัมพันธ์  ความไม่เข้าใจกัน 

 สาเหตุของปัญหาครอบครัว

- ความไม่พร้อมและไม่ได้เตรียมตัวที่จะเป็นครอบครัว
- สภาพเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมในปัจจุบัน

“ทั้งนี้เห็นได้ว่าปัญหาครอบครัวนั้น

มีสาเหตุมาจากคนในครอบครัวเองเป็นสำคัญ”

ผลกระทบจากปัญหาครอบครัว  ส่งผลหลายด้าน เช่น

                       ผลเสียต่อสภาพร่างกายและจิตใจของคู่สามีหรือภรรยา เช่น อาจมีการทำร้าย ทุบตีสมรรถภาพการทำงานลดลง ขาดความรัก ความอบอุ่น ขาดความรับผิดชอบ  และอาจส่งผลเสีย

ทั้งร่างกายจิตใจแก่ลูกหลาน เช่น อาจถูกทำร้าย ทุบตี ถูกทอดทิ้ง ขาดความเชื่อมั่น  ความว้าเหว่ พฤติกรรมเบี่ยงเบน

ดังนั้น ครอบครัวทุกครอบครัวจึงควรมีความรักต่อกัน

เอาใจใส่ซึ่งกันและกัน เห็นใจกัน มีความเอื้อเฟื้อต่อกัน

สังคมไม่ตระหนักในความสำคัญของครอบครัวว่าครอบครัวมีผลกระทบต่อสังคมส่วนรวม

สื่อมวลชนเป็นสถาบันสังคมที่มีอิทธิพลอย่างยิ่งต่อครอบครัวและสมาชิกของสังคม

แนวทางการแก้ไขปัญหาครอบครัว

การแก้ไขปัญหาครอบครัว สามารถให้การรักษาได้หลายระดับ 

ตั้งแต่การให้คำปรึกษาครอบครัว  ไปจนถึงการรักษาแบบครอบครัวบำบัด 

ซึ่งมีหลักการรักษา คือ สมาชิกครอบครัวทุกคนมีส่วนร่วมในการเข้าใจปัญหา  หาทางคลี่คลายหรือแก้ไขปัญหาร่วมกัน ช่วยกันปรับเปลี่ยนตนเอง โดยไม่ต้องรอให้อีกฝ่ายหนึ่งแก้ไขก่อน

- การรักษาวิธีนี้ แพทย์จะไม่ค้นหาตัวปัญหา หรือ คนผิด ไม่ตัดสินว่าใครผิดถูก 

การช่วยกันปรับความสัมพันธ์ระหว่างกัน การวางตัวต่อกัน เพื่อให้เกิดความเข้าใจกัน

บนพื้นฐานของความรัก ความอบอุ่นความห่วงใย ความปรารถนาดีต่อกัน

- ในกรณีที่ความขัดแย้งมีสะสมมานาน  การรักษาจะไม่ขุดคุ้ยความขัดแย้งเก่าๆขึ้นมาอีก 

แต่จะวิเคราะห์เฉพาะปัญหาในปัจจุบัน หากลยุทธ์ หรือวิธีการใหม่ๆ

เพื่อคลี่คลายปัญหาหรือความขัดแย้ง สร้างคุณภาพชีวิตครอบครัวเพื่อให้ทุกคนมีความสุข
สำหรับการแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับแนวทางการแก้ปัญหาครอบครัวนั้น

สามารถแบ่งออกได้หลายระดับ เช่น

ระดับนิสิต/นักศึกษา
ระดับภาครัฐ
ระดับภาคเอกชน
ระดับประชาชนทั่วไป

             ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 7 เองก็มีการเริ่มกำหนดมาตรการ

เสริมสร้างความมั่นคงของสถาบันครอบครัว  สนับสนุนความร่วมมือระหว่างครอบครัว  โรงเรียน  ชุมชน  ให้เกิดความตระหนักต่อปัญหา  การจัดการกับปัญหา  การเปิดศูนย์ให้ความช่วยเหลือด้านคำปรึกษาปัญหาสังคม  กฎหมาย  การงานอาชีพ  รัฐบาลได้ประกาศให้ปี พ.ศ.2537

เป็นปีครอบครัวสากล  และนอกจากนั้นได้จัดทำนโยบายที่มุ่งเน้นการพัฒนาครอบครัว

ที่เป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น

              สำหรับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 9ได้กำหนดวัตถุประสงค์

และเป้าหมายหลักที่มุ่งฟื้นฟูเศรษฐกิจให้ขยายตัวอย่างมีคุณภาพและมีเสถียรภาพ 

มีภูมิคุ้มกันสามารถเพิ่งตนเองได้มากขึ้น  เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน 

สร้างการมีงานทำและสร้างรายได้ให้แก่ประชาชนส่วนใหญ่  ควบคู่ไปกับการวางรากฐาน

การพัฒนาที่แข็งแกร่ง  โดยการพัฒนาคน  ครอบครัว  และชุมชนให้เข้มแข็ง

เป็นแกนหลักของสังคมไทย  อันจะนำไปสู่เป้าหมายสุดท้ายในการแก้ไขปัญหาความยากจน 

เพิ่มศักยภาพและโอกาสของคนไทยในการเพิ่งตนเองและเสริมสร้างความอยู่ดีมีสุข

ของคนไทยอย่างยั่งยืน

สรุปเนื้อหาจากการนำเสนอและร่วมกันอภิปราย

เรื่อง“ปัญหาครอบครัว”

               อนึ่งความสำคัญของการมีครอบครัวที่สมบูรณ์  และจะสามารถปรับตัวให้เข้ากับ

สภาพสังคมได้นั้น  สิ่งสำคัญที่จะป้องกันและปกป้องครอบครัวได้นั้นก็คือ การวางแผนการมีครอบครัว  เราควรมีการวางแผนชีวิตครอบครัว  ไว้ล่วงหน้าก่อนที่จะมีครอบครัว  

อาทิ   ตั้งเป้าหมายว่าจะแต่งงานตอนอายุเท่าไหร่   มีบุตรกี่คน มีในช่วงเวลาไหนจะเหมาะสม 

อายุควรห่างกันเท่าไหร่   ฯลฯ เช่นนี้ก็จะช่วยในเรื่องของเศรษฐกิจในครอบครัวได้เป็นอย่าดีทำให้เรารู้ว่าจะต้องใช่จ่ายในครอบครัวยังไง  ทำให้มีเวลาดูแลบุตร   และทำหน้าที่ของตนในครอบครัวได้ออย่างสมบูรณ์ 
               นอกจากนี้แล้วภาครัฐมีส่วนสำคัญยิ่งในการช่วยสนับสนุน  มีนโยบายเสริมสร้างความสัมพันธ์ของคนในครอบครัวให้มากขึ้น   สนับสนุนให้คนในครอบครัวทำกิจกรรมร่วมกัน  การพูดคุย  ปรับความเข้าใจเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้รักยาวนานและความผูกพันของครอบครัวแน่นแฟ้นขึ้น  

ครอบครัวแม้จะเป็นหน่วยเล็กที่สุดของสังคมแต่ก็เป็นจุดเริ่มต้นของสังคมขนาดใหญ่  และถือได้ว่าเป็นสายป่านสำคัญของสังคมไทย  ปัญหาที่เกิดขึ้นในครอบครัวจะเป็นห่วงโซ่ส่งผลต่อสังคมที่รัฐจะละเลยเสียไม่ได้

               สรุปแล้วสำหรับหนทางที่ถูกต้องในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งในครอบครัว คือ การสื่อสาร เพราะการสื่อสารทำให้ครอบครัวมีความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน แต่การสื่อสารที่ดีย่อมต้องอาศัยทักษะและความสามารถที่ดี เช่น การเข้าใจความรู้สึกของอีกฝ่าย การฟังผู้อื่น การพูดจาประคับประคองอีกฝ่ายหนึ่ง เพื่อให้เกิดความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว

ในทางกลับกัน การพูดจาตำหนิติเตียน หรือทำให้เกิดความรู้สึกในเชิงลบ

จะยิ่งทำให้อีกฝ่ายหนึ่งรู้สึกโกรธ เสียใจ ตึงเครียด ขัดแย้ง และนำมาซึ่งความรุนแรงในครอบครัว

ทั้งในด้านท่าที วาจา และการกระทำที่รุนแรงกับบุคคลอื่นในที่สุด

“ดังนั้นการสร้างความรักและความอบอุ่นในครอบครัว

จะเป็นเสมือนภูมิคุ้มกันให้ครอบครัวหลีกหนี

และห่างไกลจากความรุนแรง และจะเป็นพื้นฐานที่ดี

สำหรับการสร้างความมั่นคงให้กับสังคมในที่สุด”

ขอขอบคุณข้อมูลจาก

- กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์
- สารานุกรมไทย สำหรับเยาวชน เล่ม 22
- เว็บไซต์มหาวิทยาลัยพายัพ - หนังสือ “สร้างครอบครัวอบอุ่น...สร้างภูมิคุ้มกันให้ครอบครัว”  นิตยสารหมอชาวบ้าน  เล่มที่: 319 | เดือน/ปี: 11/2005 โดย รศ.นพ.รณชัย คงสกนธ์

คลิกเพื่อดาวน์โหลดไฟล์งาน "ปัญหาครอบครัวในสังคมไทย"